ΕΝΦΙΑ 2026: Μεγάλες μειώσεις για πάνω από 1 εκατ. ιδιοκτήτες – Πώς η σωστή δήλωση στοιχείων εξασφαλίζει τα οφέλη

Το 2026 σηματοδοτεί μια από τις πιο σημαντικές χρονιές αναφορικά με τον ΕΝΦΙΑ για την τελευταία δεκαετία. Μετά από χρόνια πιέσεων, κοινωνικού διαλόγου και δημοσιονομικών ζυμώσεων, το Ελληνικό κράτος προχωρά σε στοχευμένες μειώσεις του ΕΝΦΙΑ που θα επηρεάσουν πάνω από 1 εκατομμύριο φορολογούμενους, αλλά και ευρύτερα την αγορά ακινήτων και την περιφερειακή ανάπτυξη.

1. Κεντρική καινοτομία: μεγάλη έκπτωση σε μικρούς οικισμούς

Η βασική φορολογική και κοινωνική ρύθμιση που εισάγεται για τον ΕΝΦΙΑ του 2026 αφορά ιδιοκτήτες που έχουν κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους (με μικρές διαφοροποιήσεις για κάποιες περιοχές, π.χ. έως 1.700 κατοίκους σε συγκεκριμένες περιπτώσεις). Για αυτούς, ο φόρος θα μειωθεί κατά 50% για το 2026 και θα καταργηθεί πλήρως από το 2027, υπό προϋποθέσεις.

Αυτή η ρύθμιση δεν εφαρμόζεται μόνο για ορισμένες περιοχές αλλά για 12.720 οικισμούς σε όλη την Ελλάδα, τόσο στην ηπειρωτική χώρα όσο και στα νησιά (εκτός ορισμένων πληθυσμιακών κριτηρίων στην Αττική). Η κίνηση αυτή κρίθηκε ως μια προσπάθεια να αντιστραφεί η δημογραφική συρρίκνωση των μικρών κοινοτήτων, να ενισχυθεί η αγροτική Ελλάδα και να δοθεί μια οικονομική «ανάσα» σε κατοίκους της περιφέρειας που πλήρωναν λιονταριστά τον ίδιο φορολογικό συντελεστή με κατοίκους των μεγάλων πόλεων.

2. Ποιοι ακόμα δικαιούνται πρόσθετες εκπτώσεις

Η έκπτωση της τάξης του 50% στον ΕΝΦΙΑ δεν είναι η μοναδική. Υπάρχουν πρόσθετα κίνητρα που μπορούν να μειώσουν ακόμη περισσότερο τον φόρο:

• Ασφάλιση κατοικίας: ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει την κύρια κατοικία τους έναντι φυσικών καταστροφών (σεισμός, πυρκαγιά, πλημμύρα) λαμβάνουν επιπλέον έκπτωση έως 20% στον φόρο.
• Χαμηλά εισοδήματα: φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα διατηρούν το δικαίωμα για έκπτωση 50% ή και πλήρη απαλλαγή στον ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με τα ισχύοντα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
• Ακίνητα με ζημιές από φυσικές καταστροφές εξαιρούνται από τον φόρο, παρέχοντας στήριξη σε περιοχές που έχουν ήδη υποστεί σημαντικά βάρη.

Συχνά οι εκπτώσεις αυτές μπορούν να “συσσωρευτούν” — δηλαδή ένας ιδιοκτήτης που πληροί περισσότερα από ένα κριτήριο μπορεί να κατοχυρώσει συνολική μείωση που υπερβαίνει το 50%.

3. Ποιοι δεν ωφελούνται ή βλέπουν αυξήσεις

Οι μειώσεις αυτές δεν αφορούν όλους εξίσου. Κάποιοι ιδιοκτήτες που απέκτησαν ακίνητο το 2025 ή προχώρησαν σε νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών θα δουν τον φόρο τους να αυξάνεται ή να εφαρμόζεται για πρώτη φορά στον νέο ΕΝΦΙΑ του 2026.

Επίσης, οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ δεν ισχύουν για δευτερεύουσες κατοικίες, εξοχικά, οικόπεδα ή αγροτεμάχια — μόνο η κύρια κατοικία των κατόχων που πληρούν τα κριτήρια εντάσσεται στο νέο καθεστώς έκπτωσης.

4. Δημοσιονομική και κοινωνική σημασία

Η πολιτική αυτή κρίνεται από πολλούς αναλυτές ως μια σημαντική δημοσιονομική και κοινωνική μεταρρύθμιση. Από την πλευρά της κυβέρνησης, στοχεύει:

• στην ενίσχυση της περιφερειακής οικονομίας,
• στη στήριξη της μικρής ιδιοκτησίας έναντι της υπερφορολόγησης,
• και στη μείωση της φορολογικής ανισότητας μεταξύ κατοίκων αστικών κέντρων και επαρχίας.

Είναι επίσης σημαντικό ότι οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ συνοδεύονται από ευρύτερες φορολογικές παρεμβάσεις στη φορολογία εισοδήματος από ακίνητα, όπως η εισαγωγή ενδιάμεσων συντελεστών φορολογίας ενοικίων, κάτι που δείχνει μια συνολικότερη προσπάθεια ανασχεδιασμού των φόρων στην κατοικία και τα εισοδήματα που προκύπτουν από αυτήν.

5. Τι πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες στο 2026

Για να επωφεληθούν από τις εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ:

• Είναι κρίσιμο να ενημερώσουν σωστά τα στοιχεία στο Ε9 μέχρι τις σχετικές προθεσμίες, ώστε η φορολογική αρχή να υπολογίσει σωστά τον φόρο.
• Να διαπιστώσουν εάν πληρούν τα κριτήρια πληθυσμού, αξίας και κύριας κατοικίας για το 50% «κούρεμα» του φόρου.
• Να εξετάσουν το ενδεχόμενο ασφάλισης της κατοικίας τους ώστε να “κερδίσουν” επιπλέον έκπτωση.

Ο ΕΝΦΙΑ του 2026 αλλάζει σημαντικά το τοπίο του φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων, με εκπτώσεις που μπορούν να δώσουν ουσιαστική οικονομική ανακούφιση σε χιλιάδες νοικοκυριά — ειδικά στην περιφέρεια — αλλά και να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα της μικρής ιδιοκτησίας στη σύγχρονη Ελλάδα.