Με κατανομή πόρων ανά νομό και όχι ανά περιφέρεια, όπως γινόταν μέχρι σήμερα και με κριτήρια κoινωνικά και ενεργειακά που θα λαμβάνουν υπόψη τις μέρες υψηλών ή ψυχρών θερμοκρασιών σε μια περιοχή, την αρχική ενεργειακή κλάση του ακινήτου, την ενεργειακή εξοικονόμηση, την παλαιότητα και το εισόδημα βάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την σφραγίδα του νέου Εξοικονομώ-Αυτονομώ.
Παράλληλα, το Πρόγραμμα για πρώτη φορά συνδέεται με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου, η οποία θα προσθέσει μία επιπλέον υποχρέωση για τους πολίτες καθώς θα είναι υποχρεωτική για την αίτηση στο «Εξοικονομώ».
Ένα σημαντικό επιπλέον κίνητρο είναι ότι θα επιδοτείται από το πρόγραμμα κάτι που θα ελαφρύνει το κόστος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Η υποχρέωση ένταξης των ακινήτων στην ηλεκτρονική ταυτότητα που θα αποτελέσει ένα ψηφιακό φάκελο για όλα τα ακίνητα, αναμένεται να ξεκινήσει σε ένα τρίμηνο αφού το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρόκειται να δώσει νέα παράταση στην εφαρμογή του κατά τρεις μήνες. Αυτό σημαίνει ότι θα ξεκινήσει να λειτουργεί αρχές Οκτωβρίου.
Στόχος του ΥΠΕΝ με τον νέο κύκλο του Εξοικονομώ είναι η υπαγωγή στο πρόγραμμα 50.000 κατοικιών, ώστε να διοχετευτούν στην αγορά, μαζί με την αναμενόμενη μόχλευση, κοντά στο 1 δισ. ευρώ και να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας.
Οι άξονες της νέας πολιτικής
Τους άξονες του νέου σχεδιασμού που αναμένεται να βγει στον αέρα από Σεπτέμβριο παρουσίασε χθες σε ημερίδα του ΤΕΕ η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτού πλούτου κ. Αλεξάνδρα Σδούκου.
Μία σημαντική αλλαγή αποτελεί η κατάργηση της χρονικής προτεραιότητας που δημιούργησε πολλά παρατράγουδα στα προηγούμενα προγράμματα. Όπως αναφέρθηκε πρόκειται να υλοποιηθεί ένα νέο σύστημα για την συγκριτική αξιολόγηση και την κατάταξη των αιτήσεων με φθίνουσα σειρά προτεραιότητας.
Το νέο Εξοικονομώ θα δώσει έμφαση και στα κοινωνικά κριτήρια και προτεραιότητα σε ευάλωτες πληθυσμιακά ομάδες όπως είναι οι μακροχρόνια άνεργοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τα εξαρτώμενα μέλη και οι μονογονεϊκές οικογένειες. Κάθε κριτήριο θα έχει συγκεκριμένη βαρύτητα για τη διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας που θα δικαιολογεί την υπαγωγή στο πρόγραμμα.
Μια επιπλέον αλλαγή είναι ότι η κατανομή των πόρων δεν θα γίνεται ανά περιφέρεια, αλλά ανά νομό. Και αυτό για να ληφθούν οι ιδιαίτερες ανάγκες κάθε περιοχής που όπως τόνισε η κ. Σδούκου ακόμα και εντός νομού, π.χ. στη Μαγνησία μπορεί να είναι διαφορετικές στο Πήλιο και άλλες στον Βόλο. «Λαμβάνουμε σοβαρά υπ’ όψιν και τις βαθμοημέρες για την κατανομή των πόρων. Ταυτόχρονα όμως, οι βαθμοημέρες θα αποτελούν και κριτήριο για τη βαθμολογία και επομένως την προτεραιοποίηση των αιτήσεων».
Επίσης, τόνισε ότι επαναπροσδιορίζονται οι επιδοτήσεις και αναδιαρθρώνονται οι κόφτες, ούτως ώστε να είναι περισσότεροι οι πολίτες που θα ενταχθούν και θα επωφεληθούν.
Οι επεμβάσεις στα δημόσια κτήρια
Σε ό,τι αφορά το Ηλέκτρα, το Πρόγραμμα για τις παρεμβάσεις στα δημόσια κτήρια, αυτό θα υλοποιηθεί μέσω επενδυτικού δανείου από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Το ποσοστό επιδότησης μπορεί να φτάσει έως και το 70% και ο προϋπολογισμός του θα είναι 500.000.000 ευρώ.
Οι δικαιούχοι του προγράμματος θα είναι οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου καθώς και συμπράξεις αυτών και θα αφορά χώρους γραφείων, νοσοκομεία και κέντρα υγειονομικής περίθαλψης, σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, πολιτιστικούς χώρους, αθλητικές εγκαταστάσεις, δομές και κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων, απόρων, παίδων κλπ.
Για να μπορέσουν τα δημόσια κτίρια να υπαχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να υφίστανται νόμιμα (ή να έχουν νομιμοποιηθεί αυθαιρεσίες που είχαν) και να διαθέτουν ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίου. Επίσης θα πρέπει να:
• Ανήκουν είτε στην ιδιοκτησία του αντίστοιχου φορέα, είτε υπάρχει ενεργό παραχωρητήριο που διασφαλίζει αυτό το καθεστώς για τουλάχιστον 10 χρόνια μετά το πέρας της υλοποίησης της ενεργειακής αναβάθμισης
• Κατατάσσονται -στην υφιστάμενη κατάστασή τους- σε κατηγορία ενεργειακής απόδοσης από Γ’ έως και Η’
• Είναι κτίρια που έχουν ανεγερθεί πριν την έγκριση και εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ
• Διαθέτουν Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου, βάσει Ε.Α.Κ. – 2000 και να μην κρίνονται στατικώς ανεπαρκή.
Ταυτόχρονα θα πρέπει η αίτηση να υποβάλλεται για το σύνολο του κτηρίου. Μετά το πέρας των εργασιών της ενεργειακής αναβάθμισης πρέπει να διασφαλίζεται η λειτουργία – χρήση του κτιρίου τουλάχιστον για 8 μήνες το χρόνο και η λειτουργία και συντήρησή του για τουλάχιστον πέντε χρόνια.
Ως προς τα χαρακτηριστικά των παρεμβάσεων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων επιλέξιμες είναι δαπάνες που αφορούν, σε παρεμβάσεις στο κέλυφος και σε τεχνικά συστήματα όπως σε θερμομονώσεις, αντικαταστάσεις κουφωμάτων, συστήματα ψύξης, θέρμανσης, φωτισμού, αυτοματισμού και ελέγχου, εγκατάσταση ΑΠΕ κλπ.
Στο στάδιο της υποβολής των αιτήσεων στο πληροφοριακό σύστημα οι δικαιούχοι θα καλούνται να επιλέξουν το χρηματοδοτικό σχήμα που θα ακολουθήσουν, δηλαδή υλοποίηση μέσω σύναψης είτε Δημόσιας Σύμβασης Έργου εάν προχωρήσουν με ίδιους πόρους, είτε Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης, στην περίπτωση χρήσης πόρων Εταιρειών Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ). Ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης του Προγράμματος είναι μέχρι το 2026.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της EuroStat, σήμερα υπάρχει ένα κτηριακό απόθεμα 5.000.000, το 55% εκ των οποίων είναι κατασκευασμένο προ του 1980.
