Ανελκυστήρες: Ολόκληρη χώρα στο Εθνικό Μητρώο

Τις τελευταίες εβδομάδες βιώσαμε ένα πραγματικό αλαλούμ γύρω από την πιστοποίηση των ανελκυστήρων στην Ελλάδα. Η αρχική διορία για πιστοποιητικό πριν από το τέλος του 2024 πήγε φτερό, παρά τις εκβιαστικές προειδοποιήσεις για πρόστιμα 1.500 έως 60.000 € ανά περίπτωση χρησιμοποίησης ανελκυστήρα χωρίς πιστοποίηση. Η πίεση της ΠΟΜΙΔΑ – και η αδυναμία χιλιάδων κτιρίων να ανταποκριθούν – οδήγησε σε δύο παρατάσεις, έως 30 Ιουνίου 2025.

Τελικά, στις 25 Ιουνίου, πέντε ημέρες πριν τελειώσει η διορία, δόθηκε το πράσινο φως για να σταματήσουν τα πρόστιμα και να δοθεί προτεραιότητα στην πλήρη καταγραφή όλων των ανελκυστήρων μέσω εθνικού μητρώου .

Τι προβλέπει το Μητρώο

Το νέο Εθνικό Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων, που νομοθετήθηκε στις 11 Ιουλίου 2025, λειτουργεί σε μοναδικό πλαίσιο:

• Ηλεκτρονική πλατφόρμα (elevator.mindev.gov.gr): ενεργή από αρχές Ιουλίου έως 30 Νοεμβρίου 2025.
• Υποχρεωτική απογραφή για όλους τους ανελκυστήρες, είτε έχουν πιστοποίηση είτε όχι.
• Η είσοδος γίνεται μέσω gov‑taxis (Taxisnet), και η διαδικασία είναι απλή, με μόλις 7 πεδία προς συμπλήρωση:
  1. Διεύθυνση/KAEK
  2. Αριθμός ανελκυστήρων
  3. Έτος εγκατάστασης
  4. Αριθμός στάσεων
  5. Σήμανση CE
  6. Κατάσταση πιστοποίησης (ενεργή ή παλαιά + ημερομηνία)
  7. Στοιχεία ιδιοκτήτη/διαχειριστή ή συντηρητή.
• Το υπουργείο θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για να σχεδιάσει τεχνικούς ελέγχους και αναβαθμίσεις, δίνοντας προτεραιότητα στους παλαιότερους ανελκυστήρες.

Γιατί είναι (πραγματικά) μοναδικό

Ενώ άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου διαθέτουν μηχανισμούς ελέγχου κυρίως μέσω τεχνικών επιθεωρήσεων, η Ελλάδα πρωτοτυπεί. Δημιουργεί ένα:

• κεντρικό, ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό μητρώο,
• με οριζόντια υποχρεωτική απογραφή,
• όπου η κατευθυνόμενη προσέγγιση δίνει προτεραιότητα στους πιο παλιούς, και
• λειτουργεί σαν βάση για στοχευμένη νομοθετική και τεχνική παρέμβαση.

Δεν υπάρχει ανάλογο μοντέλο σε κανένα άλλο ευρωπαϊκό κράτος με συστηματική βάση και αποκλειστικά απογραφικό χαρακτήρα πριν την πιστοποίηση.

Τι σημαίνει πρακτικά – τι ακολουθεί

• Άμεση δράση: όλοι, ιδιοκτήτες, διαχειριστές, συντηρητές, πρέπει έως 30 Νοεμβρίου 2025 να δηλώσουν τους ανελκυστήρες τους στο elevator.mindev.gov.gr.
• Επόμενα βήματα: αρχές 2026, βάση στα στοιχεία της απογραφής, θα καθοριστούν νέες διορίες και έλεγχοι, πιθανώς συνοδευόμενοι από επιδοτήσεις (π.χ. πρόγραμμα «Εξοικονομώ» για ανελκυστήρες).
• Ασφάλεια και κανονικοποίηση: σκοπός είναι η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και η διασφάλιση της σταθερής λειτουργίας τους.

Συμπέρασμα

Η Ελλάδα προχωρά σε ένα κομβικό, ώριμο βήμα: αντιλαμβάνεται ότι η πιστοποίηση χωρίς γνώση του αληθινού τοπίου είναι άγονη. Δημιουργεί ένα εγχώριο ρεκόρ διαφάνειας και καταγραφής, βαδίζοντας όχι απλά σε συμμόρφωση με ευρωπαϊκά standards, αλλά ακόμη παραπέρα — κυρίως γιατί πριν ζητήσει πιστοποίηση, απαιτεί τη μαζική καταγραφή όλων.

Αυτό το “εθνικό μητρώο απογραφής ανελκυστήρων” δεν υπάρχει πουθενά αλλού και μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για την Ευρώπη – αν και απαιτεί σωστή υλοποίηση και πλήρη συμμετοχή, μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2025.